زمین‌شیمی و کانی‌شناسی نهشته لاتریتی قرالی، بوکان، استان آذربایجان‌غربی

نهشته لاتریتی قرالی در 20 کیلومتری باختر شهر بوکان، جنوب استان آذربایجان‌غربی قرار دارد. هشت رخنمون بررسی‌شده در منطقه قرالی به صورت چینه‌سان در دولومیت‌ها و آهک‌های سازند روته گسترش یافته‌اند. از نظر کانه‌نگاری نمونه‌های بررسی‌شده دارای بافت‌های دانه پراکنده، رگچه‌ای، سوزنی، اسفنجی، جانشینی، جریانی و کاتاکلاستیک هستند. بافت‌های دیده شده نشان‌دهنده ژنز نابرجا، هوازدگی زیاد و عوامل زمین‌ساختی شدید برای رخنمون‌های موجود هستند. بر اساس داده‌های شیمیایی، تیپ رخنمون‌ها از لاتریت‌های غنی از آهن تا بوکسیت‌های آهن‌دار متغیر هستند ولی به طور عام نمودارهای مختلف، این ذخیره را در تیپ ذخایر لاتریت- بوکسیتی قرار می‌دهد. نتایج داده‌های زمین‌شیمیایی بیانگر غنی‌شدگی Fe Al, و Ti و تهی‌شدگی Si، Ca، Na و K در کانسنگ‌ها هستند. الگوی توزیع REEs بهنجار شده به کندریت، تفریق ضعیفی را میان HREEs و LREEs با غنی‌شدگی نسبی بیشتری از HREEs نشان می‌دهد. سنگ مادر این نهشته، سنگی بازی با ترکیب بازالتی غنی از آهن ارزیابی شد که در طی هوازدگی شیمیایی، خروج عناصر قلیایی سبب افزایش نسبی Al2O3و Fe2O3 در این کانسنگ شده است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که کانی‌های رسی، مسکوویت و کانی‌های منگنز میزبان مناسبی برای عناصر خاکی کمیاب در کانسنگ‌ها نبوده‌اند. نتایج همبستگی میان عناصر نشان می‌دهد که کانی‌های روتیل و آناتاز نقش مهمی در میزبانی REEs در این نهشته نداشته‌اند. همبستگی منفی Th با Ti (92/0-) نشانه عدم نقش تیتانیم و آناتاز در تمرکز توریم و در برابر همبستگی مثبت میان Ti باGd  (91/0) نشان می‌دهد که تمرکز این عنصر توسط کانی‌های روتیل و آناتاز انجام شده است. همبستگی‌های مثبت و قوی P با  REEs حکایت از نقش کانی‌های فسفاتی ثانویه در تمرکز عناصر خاکی کمیاب به جز سه عنصر ,Gd Tb وEr در رخنمون‌ها دارد. همبستگی‌های مثبت عناصر ,Gd Tb و Er نشان می‌دهدکه تثبیت این عناصر در فازهای کانیایی نوریخت (نئومورف) و حضور در فازهای کانیایی مقاوم در برابر هوازدگی دو عامل اصلی اختلاف در توزیع سه عنصر  با بقیه عناصر خاکی کمیاب در کانسنگ‌ها بوده است.